ĐỀ BÀI : Soạn bài Thư dụ Vương Thông lần nữa của Nguyễn Trãi

I.    Tìm hiểu chung

1.    Tác giả

Nguyễn Trãi sinh năm 1380 và mất năm 1442 quê ở Lạng Giang nay thuộc tỉnh Hải Dương. Ông lớn lên trong cảnh đời éo le bất hạnh, lên 6 tuổi thì mất mẹ và 10 tuổi thì mất bà ngoại.

Ông đỗ thái học sinh và cùng ra làm quan dưới thời đại nhà Hồ năm 1400.

Với sự lỗi lạc và tài năng của bản thân ông đã giúp cho Lê Lợi đánh thắng giặc Minh nhưng sau đó bi vu oan là hại nhà vua cho nên hình phạt thảm khốc là tru di cửu tộc,sau đó vua Lê Thánh Tông đã rửa oan cho ông

2.    Tác phẩm

a.  Sự nghiệp văn thơ

  Ông đã để lại một số tác phẩm chính như : bình ngô đại cáo , Chí Linh sơn phú, dư địa chí ,ức trai thi tập, quốc âm thi tập ,quân trung từ mệnh tập …

Trong thơ văn ông thể hiện tình yêu thiên nhiên tha thiết,yêu con người và đất nước được thể hiện qua thơ văn một cách sâu sắc

Quân trung từ mệnh tập: là một bộ tổng hợp tất cả những bức thư về quân sự Nguễn Trãi đã thay vua Lê gửi cho quân Minh

Bức thư này được viết trong năm 1427 để yêu cầu chúng đầu hàng và trả lại thành cho chúng ta. Đây là bức thư thứ 35 trong quân trung từ mệnh tập

Là  một bức thư mang tính chất quân sự chính luận ngoại giao

Nội dung: Bứ thư này phan tích cho chúng thấy được những khó kkhawn mà chúng gặp phải và nếu cứ cầm cự như vậy thì sẽ nhận lấy hậu quả rất đắt giá mà chúng phải chịu

b. Bố cục: 3 phần

phần 1 từ đầu đến dùng binh được nêu lên nguyên lí dùng binh

phần 2 đến bại vong . đoạn này phân tích những khó khăn mà chúng mắc phải để thuyết phục chúng và cho chúng thấy thời thế

phần cuối cùng còn lại thì tác giả khuyên chúng đầu hàng bằng không tướng của chúng rồi sẽ bị sỉ nhục

II.    Tìm hiểu chi tiết

1.       Nguyên lý dùng binh

Nhưng nếu không biết thời thế thì điều đó sẽ ngược lại

Còn với lũ giặc Minh chúng đã không hiểu được thời thế lại còn dối trá che đậy thì ắt sẽ bại vong mà thôi, quân đông tướng tốt dù có mạnh đến đâu đến đâu thì cũng bại

   Nguyên lý dùng binh là cốt yếu phải nắm được thời thế, nắm được thời thế thì ắt sẽ biến cái mất thành còn, cái nhỏ thành lớn

->   bằng giọng văn hào hùng với những kiến thức về binh pháp sâu rộng tác gỉa đã đưa ra những lập luận chặt chẽ về nguyên lí dùng binh

2.    Phân tích thời thế của giặc Minh

a.    Ban đầu tác giả chỉ ra những điều bất lợi trong thời thế của giặc

“Trong nước thì nội loạn ở Tầm Châu”

“ Chính sách cai trị hà khắc nên ắt cũng phải diệt vong”

 Không những thế bản thân đi xâm lược nhưng chính quốc gia của mình cũng đang phải đối đầu với giặc trên phía Bắc

->    Tình hình chính trị thì bất ổn, trong hỗn loạn, ngoài đe dọa. Đó là những điều bất lợi đối với quân Minh

–    Giặc Minh ở Đông Quan

 Dân Việt trong thành thì căm ghét vô cùng

Có được thành đấy nhưng bị vây hãm không có tiếp tế không lương thực

Quân lính không có lương ăn, sĩ khí giảm sút

->    quân giặc phải đối đầu với biết bao nhiêu khó khăn, từ bên ngoài ta tác động vào bên trong nhân dân chống đối, ngay quân nó cũng không phục tướng

->    Đó là sáu điều bất lợi dẫn đến sáu nguyên nhân bại vong của quân Minh

->    Từ những phân tích giàu sức thuyết phục ấy cho thấy nhà văn thể hiện được ý chí quyết tâm chiến thắng của nhân dân ta.

3.    Khuyên giặc Minh ra hàng

  Tác giả đưa ra hai lựa chọn cho chúng là:

 Một là “quyết chiến một trận”

 Hai là “giết Mã Kì Phương Chính rút quân về nước hòa hiếu yên ổn lâu dài”

->   Nghệ thuật ngoại giao vừa cương vừa nhu, vừa mềm mỏng lại vừa cương quyết cứng rắn

 

III.    Tổng kết

  Nội dung: cho chúng ta thấy những điều bất lợi mà quân giặc đang gặp phải, nếu không hòa thì sẽ bị đánh tan xác

Nghệ thuật: mạch lạc rõ ràng  , lí lẽ giàu thuyết phục, mạch lạc rõ ràng, mang tính chiến đấu cao, lập luận chặt chẽ